Joram Kaat praat met zijn moeder over spijbelen, stelen en aandacht

Willen jullie elkaar voorstellen?

Joram: “Dit is Ina Femmy van Dijk – Wemmenhove, geboren in 1956 … Toch? Ze woont in ’s Hertogenbosch, is getrouwd met Sim van Dijk, heeft drie kinderen en zes kleinkinderen. Ze is heel verzorgend, meer verslaafd aan haar telefoon dan de gemiddelde jongere, terwijl ze niet snapt hoe die werkt. Pas belde ze nog waarom de iPad niet oplaadde. Ze houdt van wandelen, is goed op de hoogte van ons als kinderen. We zien elkaar niet per se vaak, maar hebben wel veel contact.”

'Op vierjarige leeftijd stond hij de preken bij de buurvrouw'

Ina: “Joram is de jongste van drie. Zijn broer en zus zeiden altijd: ‘We hebben jou genomen voor de afwas.’ Joram is geboren nadat ik ben gescheiden, dus groeide hij op zonder vader. Omdat ik de eerste jaren van zijn leven niet werkte, waren wij veel samen. We hadden het altijd gezellig. De eerste twee jaar was hij een jankerd ’s nachts, maar verder was hij een makkelijk kind. Als vierjarig jongetje stond hij al op zijn stoel en deed hij onze voorganger na. Ook stond hij te preken bij de buurvrouw. En hij heeft geprobeerd te regelen om met een groepje vrienden aan het Junior Songfestival mee te doen.”

Joram: “Ik was er heel enthousiast over, maar niemand van dat groepje kon echt muziek maken. We hebben nooit meegedaan.”

Van de eetkamerstoel staat Joram nu voor de vijfde keer op het podium van de EO-Jongerendag. Hoe is dat?

Ina: “Ik was de eerste aan wie hij vertelde dat hij de EO-Jongerendag mocht presenteren. Ik vond het geweldig, vooral omdat hij het zelf zo leuk vond. Tijdens die eerste EO-Jongerendag was ik niet in het stadion, want ik moest die ochtend werken. Natuurlijk zat ik klaar voor de televisie. Het duurde voor mijn gevoel heel lang voordat hij opkwam. Ik voelde gewoon plaatsvervangende …”

Joram: “… schaamte? Haha.”

Ina: “Plaatsvervangende spanning. Hij gebruikte toen nog kaartjes met teksten erop. Nu hij improviseert op het podium, is het veel leuker en staat hij er veel meer ontspannen. Op het podium is Joram duidelijk anders dan aan de keukentafel. Dan gaat hij ‘aan’. Het is dezelfde Joram, maar dan van een andere kant. Mensen vragen soms: ‘Ben je niet trots op hem?’ Natuurlijk ben ik trots, maar ik ben net zo trots op mijn andere twee kinderen.”

Waar komt die interesse in het podium vandaan?

Ina: “Geen idee. Als er in de kerk iets geregeld moest worden, dan stond Joram op het podium alsof hij daar geboren was. Hij heeft het in ieder geval niet van mij, ik heb niets te zoeken op het podium.”

Joram: “Ik vond muziek altijd al leuk. Thuis luisterden we non-stop naar Michael W. Smith en ik fantaseerde dat ik bij hem in de band zat. Ik speelde in schoolbandjes, maar kon niet echt meekomen met de rest.”

Ina: “Joram heeft een ontzettend goed ritmegevoel, dus ging hij op djembé-les. Later wilde hij op breakdance.”

Joram: “Mam, alsjeblieft.”

Ina: “Ik vond een plek waar streetdance werd gegeven, maar er waren alleen meisjes. Joram wilde daar niet als enige jongen tussen staan.”

Joram: “Anyway… Muziek vind ik nog steeds supervet. Ik kan urenlang naar liveshows kijken. Het mooiste aan de EO-Jongerendag vind ik dan ook de artiesten. Ik maak zelf geen muziek, maar ik vind het tof om er op een andere manier mee bezig te zijn. Of het nou gaat om mijn show op 3FM of om het organiseren en presenteren van de Jongerendag.”

Waarin lijken jullie op elkaar?

Joram: “Ik denk dat wij onszelf allebei soms wegcijferen. Dat klinkt als iets moois, maar het kan ook heel vervelend zijn. Als iemand op een random verjaardag aan me vraagt of ik iets wil drinken, zeg ik soms ‘nee’, terwijl ik echt wel wat lust. Waar slaat dat op, denk ik dan.”

Ina: “Dan wil je niemand tot last zijn, ofzo. Eigenlijk ben je het liefst onzichtbaar.”

Joram: “Ik zocht altijd wel naar een podium, maar niet naar de aandacht die daarbij komt kijken. Ik vind aandacht nog steeds een ongemakkelijk gegeven.”

Ina: “Ook zijn we allebei regelaars. En gevoelig. Aan de buitenkant kan je dat niet altijd aan ons zien. Ik hoor soms dat mensen mij streng of zelfs arrogant vinden.”

Joram: “Dat zeggen mensen ook over mij.”

Ina: “We zijn allebei kat-uit-de-boom-kijkerig. Maar als we er dan zijn, zijn we er ook helemaal. Bijvoorbeeld in relaties. Het duurt even, maar als we eenmaal ‘ja’ zeggen, dan is het voor altijd.”

Joram: “Grappige quote voor iemand die gescheiden is.”

Ina: “Ik heb er heel lang over gedaan om de stap om te scheiden te zetten.”

Joram: “Door jouw loyaliteit heeft dat iets te lang geduurd.”

Ina: “Maar anders had ik jou niet gehad.”

Oké, even testen hoe goed jullie elkaar kennen. We doen het spelletje ‘Never Have I Ever’. Ik roep iets, jullie mogen van inschatten of dit voor de ander geldt of niet. Never have I ever … een 10 gehaald op school.

Ina: “Geen 10, wel een 9 denk ik.”

Joram: “Nou, om eerlijk te zijn … Ik had weinig discipline en spijbelde veel. Dat is het voordeel van een moeder die vaak werkt. In Havo 5 is mijn moeder op gesprek geweest bij mijn mentor. Ze zei dat ik het op deze manier niet ging halen.”

Ina: “Mijn reactie was: ‘Hij gaat het wél halen’. Toen ik thuiskwam, zei ik tegen Joram: ‘Nu moet je echt je best gaan doen’.”

Joram: “En het lukte! Misschien gaven jouw woorden mij wel de drive voor mij. Later heeft mijn mentor een brief gestuurd met excuses, haha.”

Never have I ever … iets gestolen.

Ina: “Joram heeft autootjes van school gestolen, daar heeft hij later nog excuses voor aangeboden. En er verdween bij ons thuis altijd van alles uit de kasten. Dan zei ik: ‘Oh, de muizen zijn weer geweest’.”

Joram: “En jij? Ik denk het niet, maar ik hoop het wel, lijkt me lachen.”

Ina: “Ja joh, die keer bij Ikea.”

Joram: “Toen ze bij de kassa waren vergeten om de led strips die ik zo graag wilde te scannen? Dat telt niet hoor!”

Ina: “Ik voel me daar gewoon ongemakkelijk bij.”

'Mensen roepen de gekste dingen, ik vind het shocking!'

Never have I ever … mij geschaamd voor de ander.

Joram: “Oh, ja, zeker! Toen mijn moeder ons naar school bracht, was ze altijd keihard aan het zingen. Mijn broer en ik waren bezig met cool zijn, maar daar dacht zij niet aan. Ik vond het echt gênant.”

Ina: “Als ik een filmpje van BEAM zie, denk ik soms: wat heb je nou weer voor achterlijk jasje aan? Of bij een aflevering van Club Hub (een YouTube-show van BNNVARA, red.) denk ik: moet dit nou? Maar dan zegt Joram: ‘Mam, jij bent niet de doelgroep’. Ik schaam me nooit voor hem. Eerder voor de negatieve reacties die ik soms onder de filmpjes van Club Hub zie staan. Mensen roepen de gekste dingen, ik vind het shocking! Dan denk ik: doe eens lief! Inmiddels weet ik dat het erbij hoort.”

Joram: “Jij plaatst zelf soms ook reacties onder filmpjes waarin ik te zien ben, zoals laatst: ‘Ach, leuk koppie’. Dan denk ik: app dat dan. Of niet.”

Never have I ever … getwijfeld aan mijn geloof.

Ina: “Jij twijfelt denk ik nooit aan God, maar wel over de vormen en regeltjes die we als mensen rondom geloven hebben bedacht.”

Joram: “Als kind vond ik onze charismatische kerk fantastisch. Ik hoorde de prachtige getuigenissen en maakte mezelf wijs: zo hoort het dus. Ik denk dat ik daarom nu zo gevoelig ben voor christenen die precies weten hoe het wel of niet zit. Mensen die bepalen wat ik als EO-presentator wel of niet zou moeten doen. Dat maakt me fel. Soms krijg ik het idee dat niet-christenen mij meer accepteren in mijn geloof dan christenen. Met niet-christenen kan ik een gesprek voeren waarin we het super oneens zijn, en toch waarderen we elkaar. Volgens mij draait het daarom. Op de EO-Jongerendag herhalen we altijd weer de boodschap dat God van je houdt, wie je ook bent, in een vorm die past bij vandaag. Als tiener gaf de EO-Jongerendag mij altijd een boost: zie je wel, geloven is vet cool! Het wordt dit jaar ook weer supervet. Je moet snel zijn, want we gaan uitverkopen.”

Ina: “Voor ouders is het ook leuk om te gaan, om te zien wat je kind meemaakt.”

Joram: “Nou, ouders mogen wat mij betreft lekker meekijken via televisie. Het is juist tof voor jongeren om zonder ouders te gaan.”

Ina: “Ik kom gewoon, hoor.”

De EO-Jongerendag, met optredens van o.a. Hillsong Young and Free, Tauren Wells en de BEAM Worship Band, vindt plaats op 25 mei 2019 in Rotterdam Ahoy. Koop hier snel een ticket voor je zoon of dochter, want vol = vol!