Column mama Mirjam (4): gebarentaal

Als ik maar met haar kan communiceren…! Begrijpen wat ze wil, snappen wat ze bedoelt, weten wat er in haar koppie omgaat. Wat kan het frustrerend zijn, als je je kindje niet begrijpt. Je dochter is overtuigd van iets, staat stampvoetend naast je stoel, maar je hebt geen flauw idee waar het over gaat. Zoonlief vertelt een heel verhaal, versterkt met bijpassende mimiek, maar je verstaat zijn taaltje niet. Je kindje huilt en wijst, trekt een machteloos gezicht, en jij… voelt je net zo machteloos, omdat je niet weet wat het bedoelt.

Met de komst van Livia ging er een totaal nieuwe wereld voor me open

Toen we hoorden dat Livia downsyndroom had, kwam al snel in me op: als ze maar leert praten. Als ik haar maar begrijp. Hoe we dit kleine meisje de Nederlandse taal eigen zouden maken en of ze zou begrijpen wat ik bedoelde, speelde weleens door mijn hoofd. Eerlijk gezegd was het een van de weinige zorgen die ik soms had.

Gelukkig zijn we niet de eerste ouders die het wiel moeten uitvinden. Er is al zoveel ontdekt en over geschreven. Met de komst van Livia ging er een totaal nieuwe wereld voor me open. En zo ontdekte ik het Nederlands ondersteund met gebaren. Papa en mama, eten en drinken, slapen en spelen. Brood en melk, kip en schaap, klaar en op. Met elkaar zitten we voor het scherm om de gebarencursus te volgen; wapperende handen en een hoop plezier.

Drinken en eten gebaart ze met bijpassende smakgeluidjes 

We maakten ons de eerste gebaren eigen, en gingen ze enthousiast voordoen aan Liv. Nu houdt Livia erg van bewegen; dus dat wapperen, dat zat wel goed. Maar langzamerhand gingen de gebaren meer lijken op wat we haar voordeden. Zo gebaart ze ‘douche’ en ‘slapen’ als ze de trap op gaat om naar bed te gaan. Drinken en eten doet ze met één gebaar, mét bijpassende smakgeluidjes – het liefst de hele dag door, maar dat terzijde. Voor de dieren heeft ze haar eigen keuzes gemaakt. Zo plukt ze voor ‘schaap’ met twee handjes aan haar trui, de zachte vacht van het schaap. Voor varken en koe maakt ze het dierengeluid. Kip is favoriet, het gebaar kan ze als de beste.

Het begin is er, maar nu moeten we volhouden, consequent gebaren door de hele dag heen. Want wat zou het tof zijn als ze het gebaar voor ‘mama, helpen’ maakt, in plaats van te schreeuwen met haar armen in de lucht. De bedoeling is dat het uiteindelijk ongeveer zo gaat: ‘Zal mama’ (maakt mama-gebaar) ‘je even helpen’ (maakt helpen-gebaar), afgesloten door het vraag-gebaar.

Hoe harder je voor iets hebt geoefend, hoe mooier het is als het lukt

Deze maand breiden we haar dagelijkse ‘lesjes’ wat uit; leespraat doet zijn intrede in ons huis. Praten en lezen tegelijk, met een kind van net twee jaar. Het schijnt te werken en te helpen. Het is zelfs speciaal ontwikkeld voor kindjes met downsyndroom, die over het algemeen sterk visueel zijn ingesteld. Het plaatje én het woord samen aanbieden, om uiteindelijk het praten te stimuleren. Ik kan me nog bijna niet voorstellen dat onze dreumes dit gaat snappen. Maar het idee is reuzeleuk! En als het haar gaat helpen; des te beter.

Het fijnste woord en gebaar kent ze al

Nee, het gaat allemaal niet vanzelf. En ja, het kost tijd. Maar hoera, wat is het leuk! En dat is de kracht van het positieve denken. We doen, omdat we Liv hebben, dingen die we nooit eerder deden. We leren over dingen waar we eerder het bestaan niet van wisten. Is dat een zorg? Nee; eerder een verrijking! En hoe harder je voor iets hebt geoefend, hoe mooier het is als het lukt. Dus denk je eens in hoeveel feestjes we nog te vieren hebben.

Het fijnste woord en gebaar kent ze overigens al. Het heeft maar vier letters en voor het gebaar geef je met een vlakke hand twee zachte tikjes op je wang: mama! Een feestje voor mijn moederhart!

Lees ook: Column Mama Mirjam (3): al die onderzoeken, willen we dat wel?

Wil je meer van Livia, en haar familie, zien? Volg Mirjam op Instagram.

Wil je meer lezen over opvoeden? Kijk dan eens op onze themasite www.eo.nl/opvoeden.