Haar docenten geloofden niet in haar, toch haalde Silvia twee bachelors

Als kind is Silvia stil, teruggetrokken en vooral: dromerig. Daardoor kan ze moeilijk meekomen in de klas. Vermoedelijk zwakbegaafd, zegt de orthopedagoog tegen haar ouders. Die zijn het daar niet mee eens, en vertellen het maar niet aan Silvia. “Pas toen ik ergens in de twintig was, hebben ze mij dat verteld”, zegt Silvia (32). “Ze wilden me niet nog onzekerder maken.”

Afgewezen

Ook op het vmbo ervaart Silvia struggles. Ze zit niet lekker in haar vel en wordt gepest. “Ik was aan het worstelen met mezelf en voelde me anders. Ik begreep mezelf niet, en mijn omgeving begreep mij niet.” Doordat Silvia moeizaam meekomt met de rest van de klas, gaan leerkrachten aan haar twijfelen. ‘Je zult nooit verder dan het vmbo komen’, vertelt haar mentor haar. “Ik heb iets uitgestraald waardoor zij het niet zagen. Door dat soort uitspraken voelde ik me ook afgewezen.”

Ik was boos op mezelf: ben ik echt zo dom, gek of raar?

Het maakt Silvia boos, gefrustreerd en machteloos. “Ik heb altijd gevoeld dat ik niet aan mijn plafond zat. Ik vóelde dat ik het kon, maar het kwam er niet uit. Anderen zagen het ook niet. Ik was jarenlang ontzettend boos op mezelf. Waarom lukt het mij niet? Ben ik echt zo dom, gek of raar? Het maakte me heel onzeker.”

‘Dat kun jij niet’

Silvia wil bewijzen dat ze het wél kan. Ze gaat de opleiding Activiteitenbegeleiding doen aan het ROC. “Dat ging moeizaam. In die periode moest ik veel verwerken, vooral dat ik gepest was op de basisschool en de middelbare school. Ik liet mezelf moeilijk zien, isoleerde mezelf. Het was een zoektocht naar wie ik eigenlijk ben. Waarom gaat het allemaal zo moeizaam? Daardoor blokkeerde ik nog meer.” Ze krijgt psychologische hulp, maar komt daar niet mee verder.

De studieloopbaanbegeleider adviseert haar om toch maar geen sociale opleiding te doen. ‘Dat kun jij niet, zo ben jij niet’, krijgt Silvia te horen. Op haar stages hoort ze juist dat het wél in haar zit. “Op de praktijkvloer zeiden ze: ‘Je hebt iets om aan te werken, maar het zit in je.’ Dat stond haaks op wat de leerkrachten mij vertelden. Dat was ook precies wat ik voelde. De erkenning gaf me steun. Tegelijkertijd frustreerde het ook: ik wist nog steeds niet hoe ik het naar boven moest halen.”

Bewijsdrang

Na haar mbo-opleiding gaat ze creatieve therapie aan de HAN doen – een hbo-opleiding. Daar vinden ze het wat te hoog gegrepen voor haar. Zelf weet Silvia ook dat ze niet op haar plek zit, niet vanwege het niveau maar vanwege de studierichting. “Na één, twee jaar wist ik wel dat ik hier niet mee verder wilde. Maar ik kon niet stoppen, ik wilde bewijzen dat mensen ongelijk hadden. Ik deed het echt voor het diploma.”

Uiteindelijk rondt ze haar opleiding af. “Toen ik klaar was, vond ik rust: ik hoefde me niet meer te bewijzen. Maar ik voelde me ook verdwaald. Ik had een diploma, maar wist niet wat ik wilde.” Ze gaat werken in een kinderopvang.

Diagnose ADD

In die periode – Silvia is dan 25 jaar – krijgt ze de diagnose ADD. “Toen viel alles op zijn plek. Al mijn boosheid verdween als sneeuw voor de zon. Ik kreeg antwoorden: dáárom reageer ik zo op bepaalde situaties en kosten ogenschijnlijk gemakkelijke dingen mij zoveel moeite. Het gaf me vooral innerlijke rust. Ik ben niet raar, dom of onhandig. Mijn brein werkt gewoon anders. Als ik me aanpas, kan ik exact hetzelfde bereiken als ieder ander.”

De diagnose ADD gaf me innerlijke rust: mijn brein werkt gewoon anders

“Ik kon mezelf meer begrijpen en accepteren – en ik kon weer een beetje lief zijn voor mezelf. Als het een keer niet lukt, is dat prima – dan kun je het op een andere manier proberen. Ik kon tools gebruiken die me zouden helpen. Dat was levensveranderend.”

Nu of nooit

Op haar 27e wordt Silvia plotseling ernstig ziek. Ze krijgt de ziekte van Hodgkin, oftewel: lymfeklierkanker. “Dat is een hele heftige periode geweest. Ik kon er op dat moment vrij nuchter mee omgaan; het kan iedereen gebeuren. Ik heb gewoon pech gehad. Het was een pittig jaar, maar het gaf me ook richting: ik ga voor mezelf kiezen, niet meer voor een ander.”

Als ze na een jaar genezen is verklaard, gaat de knop om. “Ik dacht: ik ga iets doen wat ík wil, het is nu of nooit.” Ze begint met de studie Social Work aan de CHE, richting jeugdzorg en pedagogiek. Die kan ze verkort doen vanwege haar vooropleiding. En dat bevalt goed. Ook haar trajectbegeleidster heeft vertrouwen in haar. “Ik was onzeker door eerdere ervaringen op scholen, maar intussen had ik de rust in mezelf gevonden – en de vastberadenheid om iets te bereiken. Dat zag zij, net als mijn andere docenten. Bovendien wordt op de CHE gekeken naar wat je al hebt en hoe je – vanaf onderaf – groeit, in plaats van dat er van bovenaf aan je getrokken wordt. Die benadering was erg helpend.”

Het beste naar boven halen

Inmiddels werkt ze als ambulant gezinsbegeleider. “Ik heb m’n rugzakje en geschiedenis, maar de puzzelstukjes zijn op z’n plek gevallen. Ik heb een mooie baan in sociaal werk, wat niet vanzelfsprekend leek te zijn. En ik heb twee hbo-diploma’s, waarvan één omdat ik het zelf echt wilde. Daar ben ik het meest trots op.

Het is niet mijn boodschap dat het vmbo minder is dan het hbo. Als het vmbo het hoogst haalbare was voor mij, was dat prima geweest. Maar ik was niet gelukkig in die tijd, en ik heb signalen afgegeven die gemist zijn. Dat is jammer. Kinderen worden al op jonge leeftijd in een bepaald hokje geduwd, terwijl niemand in de toekomst kan kijken. Het zijn voorspellingen die niet gebaseerd zijn op groei en ontwikkeling, maar toch heel bepalend kunnen zijn voor iemands leven. Er zijn heel veel leerlingen die op een andere manier leren of pas later tot bloei komen. De één leert vanuit ervaringen, de ander vanuit boeken. Het is allemaal prima, als ze die ruimte maar krijgen. Laat kinderen zelf ontdekken wat ze kunnen.”

Ik gun kinderen dat ze hun eigen toekomst mogen creëren, door te kijken naar wat ze al kunnen

“Ik wil heel graag blijven werken met kinderen en jongeren. Ik gun hen allemaal dat ze hun eigen toekomst mogen creëren. Niet door te kijken wat ze missen, maar naar wat ze al kunnen en hoe we dat kunnen uitbouwen.

Toen ik op mijn negentiende stageliep, kreeg ik van een cliënt een steen waarop staat: ‘Je groeit met iedere ervaring.’ Op dat moment begreep ik niet wat ze daarmee bedoelde. Onlangs kwam ik de steen weer tegen – en toen wist ik dat zij heel raak zat. Ik heb de steen op een plank gezet voor m’n studieboeken als reminder aan mijzelf: je kunt zoveel boeken lezen, er kan je zoveel aangereikt worden maar het is de ervaring die mij het meeste heeft geleerd.”

Op haar 55e besluit Sybeline het roer om te gooien en alsnog haar passie te volgen. Ze start de opleiding tot kraamverzorgster. Lees haar verhaal: "Het is nooit te laat, dacht ik. Dat is ook zo gebleken."