Vier belangrijke vrouwen uit de christelijke geschiedenis

Maria Magdalena

De wereldberoemde Maria Magdalena speelt een belangrijke rol in de Bijbel en wordt beschouwd als een van de grootste volgers van Jezus. “Volgens de een is ze prostituee, volgens de ander komt ze uit een goede, rijke familie. Een ding is zeker: ze verkeerde in de nabijheid van Jezus,” vertelt EO-presentator Kefah Allush.

“Ze stond bekend als publieke zondares. Ze was jong, 25 of 26, toen ze Jezus ontmoette. Ze hield van feesten, en dansen misschien ook. Na haar bekering werd ze een soort heilige,” vertelt Florence Humbert, tourgids van een basiliek in Frankrijk waar de overblijfselen van Magdalena zouden liggen. Het volgen van Jezus was een radicale keuze voor Magdalena. Ze zet zichzelf hiermee buiten de traditionele maatschappij en gaat dwars tegen de verwachte rol van vrouwen als echtgenoot en moeder in.

Het verhaal gaat dat Maria Magdalena na de wederopstanding en hemelvaart van Jezus verbannen wordt. Ze wordt op een boot gezet met twee andere Maria’s, die aanspoelt aan de Zuid-Franse kust. Het Franse stadje krijgt de naam Saintes-Maries-de-la-Mer, oftewel ‘heilige Maria’s van de zee’. “Ze trekt de Provence in en vertelt iedereen over Jezus. Na een tijd bereikt ze een berg, waar ze dertig jaar als kluizenaar in een grot leeft van wilde bessen en regenwater,” vertelt Kefah terwijl hij de beroemde grot bezoekt.

Maria, de moeder

Over het leven van Maria, de moeder van Jezus, zijn al eeuwenlang een heleboel onbeantwoorde vragen. Kefah reist af naar Italië, Turkije én Polen op zoek naar antwoorden over Maria. “We weten dat vrouwen in de tijd van Maria niet veel te zeggen hadden. Ze waren onder de hoede van hun vader of onder de hoede van hun man. Maria moest vroeg trouwen, waarschijnlijk met 14 of 15 jaar. Jozef was misschien 30 of 40,” vertelt historicus Jürgen Zangenberg.

“Een traditie vertelt dat Maria na Jezus’ dood samen met de apostel Johannes naar Efeze getrokken zou zijn. Op de Nachtegaal Berg vlakbij Efeze zou ze haar laatste jaren hebben doorgebracht. Hoewel de Bijbel hier niks over vermeldt, is het huis waar ze gewoond zou hebben tot de dag van vandaag een belangrijk bedevaartsoort. Zowel voor christenen als moslims,” vertelt Kefah al wandelend door de toeristische trekpleister.

Helena van Constantinopel (Augusta)

Helena van Constantinopel is de moeder van Romeinse keizer Constantijn de Grote, de eerste keizer die zich bekeerde tot het christendom en daarmee besloot tot vrijheid van godsdienst. Helena wordt vaak beschouwd als de persoon die ervoor gezorgd heeft dat het Romeinse Rijk christelijk werd. “Helena’s afkomst is heel twijfelachtig. Ze is rond 250 na Christus geboren en heeft een lage sociale status. Ze werd stabularia genoemd, een stalmeid die in de herberg bij de paarden werkt en allerlei diensten verleent aan mensen die erlangs rijden. Niet alleen eten en koken, maar ook liefdesdiensten,” vertelt Jürgen. “Op twintigjarige leeftijd ontmoet ze haar toekomstige echtgenoot waarmee ze haar zoon Constantijn krijgt.”

Dit eenvoudige meisje groeit uit tot een vereerde keizerin. Kefah bezoekt het paleis waar Helena 1800 jaar geleden gewoond moet hebben. Journalist en archeloog Andrea Vreede vertelt: “Ze werd ingezet door haar zoon en kreeg de eretitel augusta, wat keizerin betekent. Helena werd op missie naar Jeruzalem gestuurd om de plekken te bezoeken waar Christus is geweest, maar ook om het onrustige oosten te bedaren. Ik denk dat het aangeeft dat ze een krachtige persoonlijkheid had. Ik vind haar een wonderbaarlijke dame. Ze was de stammoeder van de dynastie die Constantijn wilde stichten. Je ziet haar op allerlei munten en inscripties terug,” vertelt Andrea.

Nino van Georgië

De kans bestaat dat je nog niet eerder van Nino hebt gehoord. “Voor Georgiërs is ze een heilige. Ze was de dochter van een Romeinse generaal gevestigd in Jeruzalem. In een droom verschijnt Maria aan Nino en vraagt haar om naar Georgië te gaan om over Jezus te vertellen,” vertelt Kefah.

Het verhaal gaat dat Nino in 319 na Christus in Georgië aankwam. Kefah: “Het lukt de jonge Nino contact te maken met het koninklijk hof. Aanvankelijk zaten die helemaal niet te wachten op dat nieuwe geloof van die vreemde vrouw uit dat verre land. Maar dan wordt de koningin ziek en Nino begint voor haar te bidden, waarna ze geneest. De koningin die eerst heel erg tegen was, bekeert zich tot het christendom.”

De grote vraag is of deze Nino werkelijk bestaan heeft. Daar zijn namelijk geen harde bewijzen voor te vinden. Desondanks zijn er veel invloeden te zien in Georgië: de helft van de vrouwen daar heet Nino. “Hoe wij nu zijn als Georgiërs en als mensen, daarvan is een belangrijk deel door haar gevormd," vertelt een Georgische historica. “Door de eeuwen heen noemen we haar de bron van Georgië. Ze heeft ons het christendom in al zijn facetten gebracht.”

Er is nog veel meer te vertellen over deze interessante vrouwen en hun levensverhalen. In de serie ‘De vrouwen van Jezus van Nazareth’ reist Kefah Allush de wereld af op zoek naar antwoorden. Bekijk de eerste aflevering, over Maria Magdalena, hieronder: