Vanessa was verslaafd en zat in de prostitutie

Verslaafd in de prostitutie

Al op haar zestiende is Vanessa flink verslaafd aan drank en drugs en komt ze in de prostitutie terecht. “Ik was compleet onhandelbaar, bleef nachten weg en pikte geld van mijn moeder. Om mijn broertje en zusje te beschermen, zette mijn moeder me uit huis, omdat ze wist: Vanessa redt zich toch wel. Ik trok in bij mijn toenmalige vriendje en vond een baantje achter de bar in een kroeg. Het bleek een foute tent te zijn, waar ik mannen hoorde praten over hun bezoekjes aan de hoeren. Toen ik een keer naar het toilet liep en een man me achtervolgde, zei ik: ‘Als je de hoeren kan betalen, kan je mij toch ook betalen?’ Ik ging altijd al makkelijk met mannen mee, maar nou kreeg ik er tenminste geld voor.”

Pornoboekjes

Als jong meisje leest Vanessa al stiekem de seksverhaaltjes en bekijkt ze de blote vrouwen in de pornoboekjes die haar vader uitgeeft. “Ik begreep de helft niet, maar ik las dat het lekker was en werd er nieuwsgierig van. Als mijn klasgenootjes aan mij vroegen wat mijn vader voor werk deed, zei ik dat hij in de porno zat. Ik vond het leuk om mensen te shockeren. Er waren vriendinnetjes die niet met mij om mochten gaan. Logisch natuurlijk. Ik werd al hoer genoemd voordat ik wist wat seks was. Mijn vader dronk en had dan losse handjes, maar ik was zijn kleine meisje en was loyaal naar hem toe. Mede door zijn werk leerde ik: seks verkoopt. We gingen er twee keer per jaar van op vakantie.”

Ik werd al hoer genoemd voordat ik wist wat seks was

Als Vanessa vanuit haar veilige dorpje naar de middelbare school in de grote stad gaat, komt ze al snel met verkeerde mensen in contact. ‘Op mijn dertiende begon ik met drinken en blowen. Ik zat meer in de coffeeshop dan op school. Ik zag er goed uit en kreeg veel gratis spul van jongens. Mijn ouders zagen wel dat er iets aan de hand was, maar wisten niet goed wat. Na drie jaar atheneum waren mijn cijfers en gedrag dusdanig slecht, dat ik bij de directeur werd geroepen. Ik vertelde hem alles. Hij had echt oog voor mij en voor wat ik kon. We maakten de afspraak dat ik een uur per dag naar school moest komen en al mijn tentamens zou maken. Van drie atheneum ging ik naar vier mavo, maar haalde wel mijn papiertje. Ik geloof dat God engelen stuurt en hij was er zeker één van.”

Thuis op de tippelzone

Vanessa werkt in dure Amsterdamse clubs, maar werkt ook als prostituee op straat achter station Amsterdam Centraal. “In de clubs verdiende ik goudgeld, maar tippelen vond ik makkelijker, want dan kon ik mijn eigen prijzen bepalen. Omdat het steeds onveiliger werd in Amsterdam, vertrok ik naar de Europalaan in Utrecht. Het voelde als thuiskomen. Er was een bus waar ik condooms kon kopen, een dokter waar ik twee keer per week gratis naartoe kon en er waren mensen die oprecht aandacht voor mij hadden. Een dealer regelde een kamer voor me. Ik werkte niet meer dan nodig, had mijn vaste klanten en verdiende vaak al genoeg met twee uur tippelen. Verbaal ben ik sterk en had zo mijn trucjes om de spanning op te bouwen en de seks zo lang mogelijk uit te stellen, zodat het snel weer voorbij was.”

Ik gebruikte om te kunnen werken en werkte om te kunnen gebruiken

Psychisch zit Vanessa aan de grond. Ze doet meerdere pogingen om zichzelf van het leven te beroven. “Doordat ik verslaafd was, stond mijn emotionele ontwikkeling compleet stil. Door mijn werk in de prostitutie had ik totaal geen zelfrespect. Ik gebruikte om te kunnen werken en werkte om te kunnen gebruiken. Het voelde zo uitzichtloos. Ik ben een paar keer gedwongen opgenomen geweest. In verhuizen werd ik heel goed. Ik propte gewoon alles wat ik nodig had in een vuilniszak en trok de deur achter me dicht. Maar telkens als de Europalaan achter me liet, miste ik die stoep. Het was mijn wereld. Vertrouwd en bekend.”

Praten tegen een briefje

Na twaalf jaar af en aan tippelen op de Europalaan neemt een achterbuurvrouw Vanessa mee naar de kerk Victory Outreach. “Na de dienst kwam er een man naar me toe, schreef ‘Jezus houdt van jou’ op een briefje en zei: ‘Hang dit op een plek waar je het elke dag ziet.’ Ik vond het een beetje raar, maar toch hing ik het briefje op in de keuken, op de plek waar ik mijn spuiten altijd schoonmaakte. Als ik uit mijn werk kwam, zag ik steeds dat stomme briefje. Ik begon ertegen te praten. ‘Ik houd niet eens van mezelf, wie ben jij dan om van mij te houden? Ik speel de hoer, en jij houdt van mij?’ Hele gesprekken voerde ik met dat briefje. Ik kon het maar niet weggooien.”

Weer wordt Vanessa opgenomen. “Als ik had geweten hoe diep ik moest gaan, had ik er nooit voor gekozen. Ik sliep niet, keek voortdurend naar de klok en was al blij als er een minuut voorbij was. ’s Nachts rookte ik stiekem sigaretjes. Toen ik op een nacht de gang opliep, zag ik een soort mist hangen, die richting de voordeur gleed en naar buiten verdween. Ik voelde me zo bevrijd! ‘God, haal alles bij me weg wat niet van U is.’ Ik keek naar boven en besefte dat Hij dat al had gedaan.”

Ik was vijftien jaar verder, inmiddels 35 jaar oud, en wéér stond ik mijn lichaam te verkopen voor drugs

Voor het eerst in haar leven wordt Vanessa écht verliefd, maar samen met haar vriend krijgt ze een terugval. Weer komt ze verslaafd op de Europalaan terecht. “De wijkagent kwam naar me toe en zei: ‘Goed om je weer te zien, ook al is het jammer dat het onder deze omstandigheden is.’ Het kwam zó binnen. Ik was vijftien jaar verder, inmiddels 35 jaar oud, en wéér stond ik mijn lichaam te verkopen voor drugs. Dit was de nekslag. Ik wilde niet meer leven en nam vier dagen op een rij een overdosis heroïne. Ik had er eigenlijk niet meer moeten zijn, maar God wilde me nog niet laten gaan. Vlak daarna was ik zwanger.”

Twee streepjes

“Het was 13 april 2015. Ik zag het gelijk. Twee streepjes. Ik raakte compleet in paniek en was tegelijkertijd zo blij! Mijn huisarts had eerder gezegd dat hij niet wist of ik nog kinderen kon krijgen. Ik had drieëntwintig jaar gebruikt en leek vervroegd in de overgang te zijn. Ik dacht: God, U maakt een grapje. Ik ben zo serieus bezig om uit het leven te stappen, en U geeft mij nieuw leven? Ik koos radicaal voor God. Ik belde mijn woonbegeleiders en vertelde dat ik het kindje wilde houden. Ze stonden vierkant achter me. Langzaam kwam het besef: als God mij dit kind toevertrouwt, wie ben ik dan om aan mezelf te twijfelen? Ik was zestien weken zwanger toen ik me liet dopen.’

In haar zoektocht naar zwangerschapskleding loopt Vanessa een 50|50 store van het Leger des Heils binnen – een plek voor dagbesteding voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. “Als je verslaafd bent, heb je daar een dagtaak aan. Toen ik was afgekickt, werd ik wakker in een wereld die ik totaal niet begreep. Ik moest vanaf nul beginnen en alles opnieuw opbouwen. En ik had een deadline, want er kwam een kindje aan, dat het beste van mij verdiende. Tegen een kleine vergoeding mocht ik in de 50|50 store werken. Mijn werkbegeleidster Mariëlle zag mij als mens en was blij dat ik er was.”

Mijn begeleiders lieten mij wel op mijn bek gaan, maar waren er ook om me weer op te rapen

Vertrouwen

Vanessa moet leren om op tijd te komen en afspraken na te komen. Na een tijdje krijgt ze een eigen woning en wordt Boaz haar woonbegeleider. Stukje bij beetje durft Vanessa haar begeleiders te gaan vertrouwen. “Zij zagen mijn krachten en kwaliteiten, voordat ik ze zelf zag. Af en toe had ik een uitglijder en greep ik terug naar drugs. Mijn begeleiders lieten mij wel op mijn bek gaan, maar waren er ook om me weer op te rapen. Ik leerde dat er mensen zijn die naast me willen staan, die mij helpen en mij niet afwijzen als ik een fout maak. Daardoor kreeg ik langzaam mijn zelfvertrouwen terug. Boaz en Mariëlle zijn zo ontzettend waardevol voor mij geweest, daar ben ik ze heel dankbaar voor.”

100 procent mezelf

Als Vanessa 38,5 weken zwanger is van haar derde kindje, krijgt ze een vacature voor projectbegeleider bij Doen en Laten van Stichting Herstelwerk doorgestuurd, met de aanmoediging om te solliciteren. “Wat zou ik op mijn cv moeten zetten? Dat ik negentien jaar in de prostitutie had gewerkt? Maar wat bleek: Juist mijn verleden als verslaafde in de prostitutie kwam goed van pas bij Doen en Laten, dat nota bene een kantoor om de hoek van de Europalaan heeft. Tijdens mijn kraamtijd had ik een sollicitatiegesprek, ik werd aangenomen en sinds 1 januari 2020 ben ik begonnen als projectbegeleider. Nu ondersteun ik mensen in hun herstel vanuit mijn ervaringsdeskundigheid en mag ik daarbij 100 procent mezelf zijn. Hoe mooi is dat?”

Nieuw leven

“Ook al lijkt het onmogelijk; het is écht mogelijk om na een destructief leven vol verslaving en psychische problemen een normaal leven te leiden. Ik voel me zo gezegend. God heeft me een nieuw leven gegeven, en wat voor leven! Ik ben bijna vier jaar clean, heb drie gezonde kinderen, een nieuwe liefde die mij onvoorwaardelijke steunt, ik hoor bij een gemeente waar ik me thuis voel, ga volgende maand weer school en heb een supertoffe baan. Alles is mogelijk bij God.”

Beeld: Jeannine Rijsdijk
Styling en visagie: Joselien Hoogendam

Zo steun je vrouwen die uit de prostitutie willen stappen

Next Steps is dit jaar Eva's goede doel. Jij kunt deze vrouwen helpen met een donatie. Next Steps is een samenwerking van vier organisaties die zich inzetten voor vrouwen in de prostitutie. Hier lees je er meer over.

MĂRȚIȘOR ARMBANDJE
Bij een gift vanaf €50,- krijgt de gever een gratis Mărțișor armbandje. Dit armbandje staat symbool voor ‘een nieuw begin’ en ‘vriendschap’ en is speciaal gemaakt door vrouwen in Roemenië die uit de prostitutie komen of kwetsbaar zijn voor uitbuiting. Het is traditie om het Mărțișor armbandje op de nationale Roemeense feestdag (1 maart) aan elkaar te geven als symbool van een nieuw begin.

Prostitutie is toch gewoon een normaal beroep? En het is in Nederland toch goed geregeld? Wij stelden vijf prangende vragen over prostitutie aan verschillende deskundigen.