Van verslaafde dakloze naar ambulant ondersteuner

In haar buurt komt een daklozenopvang, is het plan. Daar is veel weerstand tegen van buurtgenoten. Als ze pamfletten en posters ziet hangen tegen de komst van de daklozenopvang, raakt dat haar als ex-dakloze diep. “Ik word er boos van. Mensen zijn zo stigmatiserend: als er een mededeling is dat er een verslavingsopvang komt in hun buurt, is het meteen van ‘oh jee, mijn dochter loopt kans op verkrachting’ of ‘we krijgen straks allemaal bedelaars bij de supermarkt’. Negen van de tien dakloze mensen willen echt van hun verslaving af, maar weten niet hoe. Als je aan de rand van de maatschappij staat is dat heel erg moeilijk. Mensen hebben een uitvalsbasis nodig om hun leven op de rit te krijgen. Een plek om te wonen met aandacht en zorg voor de mens. Dat had ik ook nodig.”

Zinloosheid

“Ik heb een pechjeugd gehad met veel verlies”, begint Natasja haar verhaal. “Mijn moeder is op jonge leeftijd overleden. Ik ben in verscheidene pleeggezinnen terecht gekomen, heb misbruik meegemaakt en kampte met psychiatrische stoornissen, zoals een depressie. Ik ervaarde zoveel zinloosheid in dit leven.” 

‘Je wilt de pijn uit je verleden dempen, maar de verslaving is uiteindelijk een valstrik’
Om de pijn niet te hoeven voelen, gebruikte ze soft- en harddrugs zoals XTC en coke. “Ik leefde deels op straat en woonde op verschillende plekken. Ik heb in een jongerenopvang gezeten voor de nachten. Als je in dat circuit zit van thuisloze jongeren, tref je jongeren die allemaal ellende hebben meegemaakt en een manier zoeken om te vluchten.” Dat gold ook voor Natasja. “Ik stond op met blowen en ging ermee naar bed. Het gaat om het dempen van de pijn uit het verleden, niet wetend dat verslaving uiteindelijk een valstrik is. Je overziet de consequenties van je gedrag niet en bent constant bezig met overleven.” 

Dal van diepe duisternis 

Haar dagelijkse routine bestond uit het rondhangen op straat of in een park en het gebruiken van drugs. “Je bestaat, maar ergens ben je er niet echt. Je hebt geen visie of ambities.” Toch kijkt ze er niet alleen negatief op terug. “Het is voor mij een periode geweest waarin ik mezelf echt heb leren kennen, doordat ik door een dal van diepe duisternis ben gegaan. Het was niet tof, ik wil het niet overdoen, maar ik heb wel wijze lessen geleerd over mezelf en hoe ik met het leven om kan gaan.”

Op haar 21 kwam ze tot geloof. “Ik zat op een dieptepunt: ik zag geen weg meer uit mijn depressie. Ik had geen veilige hechting met mensen. Ik had nog nooit van het evangelie gehoord, want ik ben in een atheïstisch gezin opgegroeid.” Toch raapte ze al haar moed bij elkaar en belde een pastor, waarvan ze via een kennis een kaartje had gekregen met zijn contactgegevens. “Ik heb gezegd: ik heb nu wel een antwoord nodig, anders stop ik met het leven. Hij is met mij komen bidden. Ik ben daarna diep in mijn hart geraakt door de Heilige Geest. Ik ervaarde liefde en inzicht: het was alsof God mijn ogen opende voor mijn bestaan. Ik besefte dat we redding van Jezus nodig hebben en dat Hij ons ten diepste kan vullen. Daar ben ik mijn basis op gaan bouwen.”

Ik omarmde het leven, waar ik eerder de dood omarmde

God had een beter plan met haar leven, daar was ze van overtuigd. “Het was wel een proces: steeds moest ik de juiste keuzes maken om niet in oud gedrag te vallen. Maar het is ook overgave aan het feit dat God te vertrouwen is.” Voor haar bekering heeft ze jarenlang professionele hulp gehad, maar toen ze tot geloof kwam, was dat niet meer nodig. “Mijn psychiater had dat vrij snel in de gaten. Hij zei: ‘Ik denk dat er in jouw leven inderdaad een God heeft ingegrepen’. Ik omarmde het leven, waar ik eerder de dood omarmde.”

Als kind was ze onveilig gehecht en had ze weinig vertrouwen in andere mensen. “God heeft dat hersteld. Uiteindelijk ben ik met Gods hulp van mijn verslaving afgekomen.” Zonder papieren of diploma, is ze opgeklommen op de maatschappelijke ladder. Ze kreeg de kans om als leidinggevende bij een kinderboerderij aan de slag te gaan en nu werkt ze al een aantal jaar vol passie en toewijding bij het Leger des Heils, als ambulant ondersteuner. 
 

Kwetsbaar op de rand 

Schrijven is haar passie, vertelt ze. Ze heeft in totaal vijf boeken geschreven. Onlangs is haar nieuwste boek Kwetsbaar op de rand uitgekomen, dat over het werk met mensen met een psychiatrische stoornis en verslaving gaat. “Je bent een probleemgeval, sociaal niet heel handig. Per definitie ben je lastig en kost je geld. Maar ik was een gebroken persoon. Ik had aandacht nodig, huisvesting. Op die basis kun je je leven bouwen. De eigenwaarde van dakloze mensen wordt hen ontnomen, doordat ze maatschappij ze niet wil.” 
‘Sta open voor de andere kant van het verhaal’

Op de vraag hoe het beeld van daklozen zou kunnen veranderen, heeft ze niet direct een antwoord paraat. “Er zijn zoveel initiatieven geweest van documentairemakers, die proberen om een ander beeld te geven. Maar mensen moet er zelf ook voor open staan om de andere kant van het verhaal te zien en hun vooroordelen los te laten.”

Lees ook: Moeder van een verslaafde zoon: ‘Ik vroeg me af waar God was’

Natasja schrijft regelmatig blogs op haar website: www.mensenverhaal.com